Studentenbonden LSVb en ISO zien een duidelijke groei van studenten met stress. De Hanzedecaan vermoedt dat ze gelijk hebben. Maar een duidelijke oorzaak voor de toename zien ze geen van allen. Wel een onmogelijke remedie: relax!
Je hoort het zo vaak: studenten zijn lui. Ze slapen een gat in de dag, halen alleen maar zesjes, staan liever in de kroeg dan dat ze in de collegebanken zitten. Maar er is niets van waar. Studeren is een fulltime baan. Een student moet van alles. Z’n punten halen, vrienden maken, een baantje hebben, zich ontwikkelen buiten de studie om, actief zijn op de vereniging en af en toe een feestje vieren. En dan heeft-ie ook nog zomaar ineens tentamens.
Het is niet gek dat steeds meer studenten last van stress hebben. Soms zo heftig dat ze overspannen raken. Uit onderzoek van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) blijkt dat maar liefst 49 procent van de studenten weleens last heeft van psychische klachten, waaronder stress. Vooral, zo stelt de LSVb, door de druk om optimale studieprestaties te leveren.
Studie, werk, relatie, vrienden, sporten, gamen, series kijken, ze kunnen niet kiezen
Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) benadrukt dat stress kan voortvloeien uit zogeheten nevenactiviteiten. Studenten willen niet alleen studeren, ze willen ook naast hun studie het beste uit zichzelf halen, al was het alleen maar om aantrekkelijk te zijn voor werkgevers. Maar hoe zit het met de stress in Groningen? Zijn Groningse studenten ook zo gestrest of zijn ze daar in het hoge noorden te nuchter voor?
Alles moet leuk zijn
Koos Jansen en zijn collega’s van het Studentendecanaat van de Hanzehogeschool hebben de indruk dat er steeds meer studenten met stress bij hen aan de bel trekken. En zelfs burn-outs komen voor. ‘Het is lastig te zeggen waarom steeds meer studenten overspannen raken’, zegt Jansen. ‘Studenten leggen zichzelf druk op, de studie-omgeving vraagt om prestaties en dan heb je nog de sociale druk. Ouders, vrienden, sociale media, ze doen een beroep op het fraai etaleren van je leven: alles moet leuk zijn.’
Jansen denkt dat studenten misschien wel té veel willen. ‘Studie, werk, relatie, vrienden, sporten, gamen, series kijken, ze kunnen niet kiezen.’ Maar in hoeverre zijn deze zaken echte keuzes en in hoeverre is het een antwoord op wat de maatschappij van hen verwacht?
Luie flikkers
Volgens het ISO heeft studiesucces de afgelopen jaren een steeds bredere betekenis gekregen. Het omvat zowel de persoonlijke ontwikkeling als maatschappelijke betrokkenheid. Alleen presteren op het gebied van de studie is niet meer genoeg. Bovendien wint het idee terrein dat je alles kunt bereiken, als je maar wilt en hard werkt. Maar dat leidt al snel tot een andere kijk op falen: als iets níet lukt, ligt dat aan jezelf en ben je gewoon lui geweest. Ook dit zorgt mogelijk voor stress.
Maatregelen als het bindend studie-advies en het leenstelsel zouden ook de boosdoeners kunnen zijn. Ze zorgen er namelijk voor dat studenten snel moeten studeren, waardoor ze minder tijd hebben om zich buiten de studie om te ontwikkelen. Studenten die dat toch proberen kunnen zo flink gestrest raken.
Ze worden ook jonger en jonger
Werkgevers verwachten dat studenten veel activiteiten ontplooien, althans: die studenten hebben een streepje voor in sollicitatieprocedures. Uit het ISO-onderzoek komt naar voren dat werkgevers belang hechten aan zelfkennis, zelfreflectie, motivatie, ambitie en doelgerichtheid. Zijn dit vaardigheden die je mag verwachten van jonge afgestudeerden, die in de loop der tijd ook nog eens jonger zijn geworden?
Sociale activiteiten kunnen stress tegengaan en voorkomen
Nevenactiviteiten zijn, met het oog op kansen op een baan, belangrijk. Maar studenten ontkomen er niet aan ze in een korte periode te ontplooien. Toch denkt Jansen dat het bindend studie-advies geen belangrijke rol speelt in de toename van stress onder studenten.
Tijd voor ontspanning
Wat de reden voor de toename ook moge zijn, het belangrijkste is natuurlijk wat we tegen stress kunnen doen. Volgens het ISO moeten studenten zich niet neerleggen bij stress: ze moeten gewoon doorgaan met nevenactiviteiten. Sport is zelfs een prima uitlaatklep. Uit onderzoek blijkt namelijk dat slechts één op de drie studenten die meer dan drie uur per week sport, last heeft van stressklachten, tegenover de helft van de studenten die nooit de sportschoenen aantrekt.
Ook het ondernemen van sociale activiteiten kan stress tegengaan en voorkomen. Vriendschappen en sociale netwerken zoals die bijvoorbeeld op studentenverenigingen ontstaan, kunnen een vangnet vormen wanneer je je als student even niet zo lekker voelt.
Blijf vooral lekker sporten, stappen, koffie drinken, organiseren en studeren
‘Zorg voor een juiste balans tussen studie en privé en zorg vooral ook voor ontspanning’, adviseert studentendecaan Koos Jansen van de Hanzehogeschool. ‘Merk je dat dat moeilijk is of niet lukt, schakel dan hulp in via je eigen netwerk, familie of vrienden, of via je studieloopbaanbegeleider of de studentendecaan.’ Dus maak je niet te veel zorgen, blijf vooral lekker sporten, stappen, koffie drinken, organiseren en studeren, dan heb je grootste kans dat het met je tentamens goed afloopt.
